Νικολάου, Διαμαντής

Οπλαρχηγός του Ολύμπου κατά τις αρχές του 19ου αι. και αρχηγός επαναστατικών δυνάμεων κατά την εξέγερση της Μακεδονίας το 1821-22. Ο Ν. διετέλεσε αρματολός περίπου το 1810 στην περιοχή του Βερμίου. Τον Ιούλιο του 1821 ο Ν. ενίσχυσε με 200 άντρες τους επαναστάτες της Χαλκιδικής κι έναν χρόνο αργότερα επιχείρησε να κυριεύσει τον Κολινδρό των Πιερίων (Μάρτιος 1822), αλλά αποκόπηκε από ισχυρές τουρκικές δυνάμεις - που έρχονταν από τη Θεσσαλονίκη - και αναγκάστηκε να αποτραβηχτεί στη γειτονική Καστανιά, όπου αντιμετώπισε ισχυρές επιθέσεις των Τούρκων, χάνοντας στις συμπλοκές πολλούς από τους συντρόφους του. Ύστερα από την αποτυχία του να σταθεροποιήσει την επανάσταση στα Πιέρια, πέρασε στο Βέρμιο και πήρε μέρος στην άμυνα της Νάουσας (Απρίλιος 1822), για να καταφύγει μετά το τέλος της μακεδόνικης εξέγερσης στις Βόρειες Σποράδες και από εκεί στη νότια Ελλάδα, όπου μαζί με τον αδελφό του Κώστα και άλλους Ολύμπιους πολεμιστές, κάλυψε στρατιωτικά τον Άρειο Πάγο από τις επιθέσεις των Τούρκων και του Οδυσσέα Ανδρούτσου, που είχε γίνει ορκισμένος του διώκτης (1822-23). Μετά την έλευση του Καποδίστρια ο Ν. ορίστηκε εκπρόσωπος των κατοίκων της περιοχής του Ολύμπου, οι οποίοι ζητούσαν την υλική και ηθική υποστήριξη του Κυβερνήτη για την πραγματοποίηση επαναστατικού κινήματος στην περιοχή, με σκοπό την προσεχή προσάρτηση της στο ιδρυόμενο ελληνικό κράτος (Ιανουάριος 1828). Τελικά, αφού μετέφερε τις οικογένειες των συμπατριωτών του από τις Σποράδες στην Αττική, ανέλαβε κι αυτός (όπως και άλλοι οπλαρχηγοί της Θεσσαλίας και Μακεδονίας) τη διοίκηση μονάδων του τακτικού ελληνικού στρατού.